Bericht van: Michel van Ham, QHSE Manager

Zelf hijs- en hefgereedschap maken? Vergeet de CE-markering niet!

Veel fabrieken en bedrijven maken zelf hun hijs- en hefgereedschap. Vervolgens willen ze dit laten certificeren, beproeven of keuren. Dit is natuurlijk geen probleem. Alleen vergeten ze vaak dat het betreffende gereedschap wettelijk gezien nog niet gebruikt mag worden. In deze blog lees je dat dit gereedschap een CE-markering nodig heeft, wat hiervoor nodig is én dat tijdens een keuring géén onderhoud wordt gepleegd.

Hijs- en hefgereedschappen vallen onder de machinerichtlijn. Hiervoor ligt wettelijk vast dat deze moeten zijn voorzien van een CE-markering. In het Arbobesluit art. 7.2 staat dan ook dat je als werkgever alleen hijs- of hefgereedschap mag verstrekken aan je medewerkers dat hieraan voldoet. Normaal gesproken brengt de fabrikant de CE-markering aan. Maar als je hijsgereedschap zelf maakt, ben je hier zelf verantwoordelijk voor. Kortom: nadat je zelfgemaakte hijs- en hefgereedschap is beproefd door Mennens, ben je als werkgever dus verplicht om dit nog te voorzien van een CE-markering, EG-verklaring van overeenstemming en een gebruikershandleiding.
 

Voorbeeld: zelf hijsgereedschap maken

Denk bijvoorbeeld aan een fabriek die houten wanden maakt voor de woningbouw. Zij krijgen te maken met wanden die steeds groter worden, maar de hijshoogte blijft beperkt. Dan bedenken ze: we zetten er een hijsevenaar tussen.

In de praktijk komt het voor dat ze dan een schets of tekening maken en ze deze evenaar zelf fabriceren of uitbesteden aan een lokaal constructiebedrijf. Na productie wordt de evenaar dan bij Mennens aangeboden met het verzoek om deze te certificeren. Als Mennens kunnen wij op dit moment de evenaar alleen beproeven als onderdeel van het CE-traject (technisch constructie dossier), maar de evenaar niet certificeren. Zelfs niet als er een goede tekening en berekening van de evenaar wordt aangeleverd.
 

CE-markering

Er komt namelijk nog veel meer bij kijken. Het certificeren is pas mogelijk als de evenaar wordt aangeleverd met een EG-verklaring van overeenkomst, gebruikershandleiding en is voorzien van een CE-markering. Door het product te voorzien van een CE-markering bestaat het vermoeden dat de fabrikant heeft voldaan aan alle toepasselijke eisen van de machinerichtlijn en geldende normen. Dat er in het ontwerp rekening is gehouden met verschillende aspecten, zoals mechanische vermoeiing (hijscycli), beoogd gebruik e.d. Ook is de fabrikant productaansprakelijk.

Ik ervaar dat dit nog vaak fout gaat. Het maakt niet uit of het hijsmiddel alleen intern wordt gebruikt of extern. In de machinerichtlijn vind je exact aan welke eisen het hijs- en hefgereedschap moet voldoen om in aanmerking te komen voor een CE-keurmerk.
 

Voldoen aan normen

Mijn advies: laat je hijs- of hefgereedschap professioneel vervaardigen. Een fabrikant maakt dan op basis van een aanvraag van een tekening, een hijsevenaar die aansluit op de specifieke gebruikssituatie. Hierbij houden ze zich aan de normen (stand der techniek) waar hijs- en hefgereedschap aan moet voldoen.
 

Wel keuren, géén onderhoud

Een ander belangrijk punt dat ik in de praktijk vaak tegenkom is het volgende. We keuren regelmatig bovenloopkranen, in overeenstemming met de EKH-werkvoorschriften, minimaal één keer per jaar op een aantal uitzonderingen na, dit is o.a. afhankelijk van de intensiviteit van gebruik of nadelige omgevingsinvloeden. Tijdens deze keuring kijken we naar de staat van de kraan op dat moment en maken we een inschatting (blijft een momentopname) of deze geschikt is om nog een jaar veilig te gebruiken.

Zo controleren we bijvoorbeeld slijtage van de ketting, staalkabel, staalkabeltrommel, remmen, wielflenzen e.d. Allemaal inspectiepunten die we aflopen. Belangrijk om te weten: tijdens een keuring wordt normaal géén onderhoud gepleegd. Zo wordt niet standaard de olie in de reductiekasten bijgevuld of vervangen, kettingen/staalkabels gesmeerd of remmen schoongemaakt en afgesteld. Ook het preventief vervangen van relais maakt geen onderdeel uit van een keuring. Hier gaan klanten vaak wel vanuit, niet terecht dus.

Wil je ook direct onderhoud laten uitvoeren? Geef dit dan vooraf aan. Een belangrijk punt om rekening mee te houden om kosten, stilstand, onnodige slijtage en bedrijfsongevallen te voorkomen. Uit de Monitor arbeidsongevallen 2021 van de Nederlandse Arbeidsinspectie blijkt dat het afbreken van versleten hijsgereedschap-onderdelen de oorzaak is van 9% van de bedrijfsongevallen.
 

Meer weten?

Wil je meer weten over het keuren van zelfgemaakt hijs- of hefgereedschap? Of het verschil tussen keuren en het plegen van onderhoud? Bij Mennens adviseren we je graag over de juiste toepassing voor jouw situatie. Je kunt hiervoor een e-mail sturen of contact met ons opnemen via een vestiging bij jou in de buurt.

Kennisdossier Veilig Hijsen

Hoe sla je verantwoord lasten aan? En wat is ervoor nodig om veilig te kunnen hijsen en heffen? Dit én meer lees je in ons kennisdossier Veilig Hijsen.