Sinds 1 juli 2022 zijn er strenge regels voor het gebruik van werkbakken en hijsbakken op hoogte. Soms hoor je dat het helemaal verboden is om deze te gebruiken? Maar is dat wel zo? En maken de nieuwe eisen werken op hoogte wel écht veiliger? We praten erover in de podcast met Dirk van Blijswijk, specialist valbeveiliging.
Bekijk de videopodcast
First things first: is het nu echt verboden om met hijs- en werkbakken te werken? Dirk: “Nee. Het mag nog wel, alleen de eisen zijn aangescherpt. Dat komt doordat er in het verleden ongevallen zijn gebeurd met werkbakken. Werkgevers moeten het gebruik van deze bakken uitwerken in een risico-inventarisatie, een werkplan. Dat moet getoetst worden door een hogere veiligheidskundige. De werkgever moet die drie dagen voorafgaand aan de werkzaamheden melden.”
Werkbak vs. werkplatform
Wat is nu eigenlijk het verschil? Dirk legt het uit in de podcast.
- Werkbak: Een bak waar vanuit arbeid kan worden verricht en die rondom is voorzien van hekwerken waarmee wordt voorkomen dat een persoon op hoogte uit de bak kan klimmen of vallen.
- Werkplatform: Een platform waar vanuit arbeid kan worden verricht en dat met uitzondering van één zijde is voorzien van hekwerken of waarvan het hekwerk aan een zijde kan worden geopend ten behoeve van het handmatig laden en/of lossen van goederen en waarbij het valgevaar van een persoon op hoogte vanaf het werkplatform door andere technische gedragsonafhankelijke voorzieningen wordt voorkomen.
En hoogwerkers dan?
In de podcast ontstaat de discussie over waarom er wel strengere regels zijn voor werkbakken en -platforms, maar niet voor hoogwerkers. Gebeuren daar niet meer ongevallen mee? Frits: “Dat weet ik niet, maar je ziet inderdaad wel eens dat hoogwerkers omvallen. Daarbij mag een kraan met werkbak alleen bestuurd worden door een ervaren machinist. En wordt het kettingwerk, de kabels én de bak gecontroleerd. Een hoogwerker mag eigenlijk iedereen besturen.”
Moeilijk plannen
Een van de punten die het voor tegenstanders van de strenge eisen lastig maakt om eraan te voldoen, is de meldplicht. Dirk: “Kijk naar de scheepsbouw, daar is het planningstechnisch niet te doen om al drie dagen van tevoren een melding te doen. In de scheepsbouw gaan ze nu experimenteren met een plan dat op meerdere locaties bruikbaar is. Zolang het werk hetzelfde is natuurlijk. Ik ben benieuwd wat dit gaat brengen.”
Neem contact op
Wil je meer weten? Of op de hoogte blijven over de ontwikkelingen? Kijk op www.mennens.nl
Videotranscriptie Podcast
00:00:05
Michel: Dirk, even een vraagje. Hoe kijk jij aan tegen het werken met een werkbak op hoogte? Dus een werkbak in een kraan.
00:00:15
Dirk: Ja, actuele vraag. Ik had hem wel verwacht. Er is natuurlijk een wijziging doorgevoerd. Vanaf 1 juli dit jaar ligt het gebruik van werkpakken en hijsbakken aan banden. In die zin, het mag nog steeds, maar de eisen zijn versterkt, om het zo maar te noemen.
00:00:38
Michel: Ja, maar er wordt in de markt geroepen dat het dus niet meer mag.
00:00:41
Dirk: Dat is dus niet waar. Dat horen wij ook. Ik denk dat het echt aan ons is. Wij zijn specialist op het gebied van werken op hoogte, van hijsen. Dat is iets wat hier echt samen komt. Ja, het mag nog steeds wél. De eisen zijn aangescherpt.
00:00:59
Michel: Maar waar komt in verwarring dan vandaan?
00:01:00
Dirk: Er zijn in het verleden ongevallen gebeurd. Het komt ook deels bij asbest branche vandaan, want daar wordt veel met werkbakken gewerkt. Een werkbak is op een hefmiddel. Er is een onderscheid tussen een werkbak en hijsbak. Een hijsbak hangt vaak onder een kraan.
00:01:21
Michel: Maar daar geldt hetzelfde voor.
00:01:22
Dirk: Ja, daar geldt hetzelfde voor. Dat heeft te maken met of het een geëigend arbeidsmiddel is. Wat je net zei van het mag niet meer, dat wordt geroepen en dat horen wij ook. Dat is niet waar. Ze zeggen nu van werkgevers moeten er goed over nadenken, dus ze moeten dat uitwerken in een risico-inventarisatie en in een werkplan, en dat werkplan moeten ook getoetst worden door een hogere veiligheidskundige en het moet gemeld worden drie dagen van tevoren dat ze dit werk willen gaan doen door middel van deze methode.
00:01:54
Michel: Sorry dat ik je onderbreek, maar soms is het gewoon veiliger om het met een werkbak te doen of een werkbak in een kraan te hangen.
00:02:01
Dirk: jjJa, dat staat ook in heel veel correspondentie die er nu te vinden is op internet. Er zijn heel veel partijen tegen, die hebben vragen gesteld aan de Tweede Kamer. Er is een brief teruggekomen van de voorzitter van het ministerie van Sociale Zaken of de leidinggevende van Sociale Zaken. In heel veel situaties is het ook een veilige methode, maar het moet nu veel beter aangetoond worden door de werkgever. In het verleden was het wat makkelijker om heel snel te zeggen van oh dan pakken we wel een werkbak, terwijl er misschien een veiligere werkmethode was. Wat ze nu hebben gedaan is: je moet eerst heel duidelijk aantonen dat het nog steeds veilig is. Ik ken het niet exact uit mijn hoofd, maar er moet nu ook een plan zijn van oké, als er nu iets misgaat op hoogte, moet je de mensen kunnen evacueren uit die bak.
00:02:52
Michel: Dat bedoel ik. Dat is mijn volgende vraag. Een brancard gaat vaak met een werkbak naar beneden en dat soort dingen, maar dat zijn calamiteiten, daar zul je vrij snel moeten kunnen schakelen. Dat kan je niet drie dagen van tevoren aanvragen.
00:03:05
Dirk: Nee, dit gaat echt over het werken. Ik ben niet tot in detail op de hoogte van wat jij nu noemt over het redden met een kraan met manbak of werkbak. Elk bedrijf dat op hoogte werkt, moet een reddingsplan hebben. Daarbij is het opschrijven dat je de brandweer laat komen geen reddingsplan.
00:03:24
Michel: Nee, dat snap ik.
00:03:27
Dirk: Uiteindelijk is een manbak niet een geëigend reddingsmiddelen. Aan de andere kant, praktisch gezien, als jij op hoogte werkt en er valt iemand in zijn harnas en hij hangt daar en je hebt er hoogwerker naast staan.. Ja, vanuit mijn praktische ingeving zou ik zeggen van pak die hoogwerker, zet die onder het slachtoffer en pak hem zo op.
00:03:45
Michel: Ik denk dat er meer ongevallen gebeuren met hoogwerkers dan met werkbakken.
00:03:49
Dirk: Nou, dat kan ik nu niet beamen. Ik heb daar de cijfers niet van.
00:03:55
Michel: Maar gevoelsmatig?
00:03:56
Michel: Ja, er vallen af en toe wel eens hoogwerkers om. Dat zijn de filmpjes die we allemaal zien op LinkedIn en social media. Dat gebeurt ook in Nederland vaak, mensen die eruit vallen.
00:04:05
Michel: Ik voel mezelf ook veiliger in een werkbak dan in een hoogwerker. Zeker als ik hoog moet.
00:04:12
Dirk: Ja, ik denk ook dat er een groot verschil vooral in zit dat een manbak onder een kraan hangt waarbij er een ervaren machinist in de kraan zit. Het materiaal wordt, als het goed is, allemaal gekeurd. De ketting, het kettingwerk, de kabels, de bak. En bij een hoogwerker moet je afvragen van wie bedient hem? Is diegene opgeleid?
00:04:34
Michel: Vaak doe je dat zelf.
00:04:35
Dirk: Dat kan. Als je het zelf doet, is inderdaad de discussie zeker legitiem van hoe ervaren ben jij om met die hoogwerker te werken? Iedereen kan bij een verhuurmaatschappij een hoogwerker tot een meter of 30 á 40 huren en er zelf mee aan de slag gaan. Er wordt niet gevraagd of je bent opgeleid daarvoor. En dat is natuurlijk met een kraan met een manbak absoluut wel zo.
00:04:52
Michel: Ja.
00:04:55
Dirk: Er zit absoluut een verschil tussen. Ik weet uit een aantal branches al dat ze zeggen van ja, vooral het melden drie dagen van tevoren is echt een lastig punt. Kijk naar de scheepsbouw, daar is het planningstechnisch niet te doen om drie dagen van te voren dit aan te melden.
00:05:16
Michel: Nee, dat werkt niet.
00:05:23
Dirk: Ze gaan nu voor de scheepvaart een plan gaan maken en dat als het plan er ligt en dat plan is getoetst, dat ze dat voor verschillende plekken kunnen gebruiken heb ik gehoord in geruchten. Hoe dat dan nu nog met die aanmelding zit weet ik niet exact, maar dat je dus één plan op meerdere locaties mag gebruiken zolang het werk hetzelfde is, dat is dan wel vast.
00:05:43
Michel: Maar samengevat kunnen we constateren dat we het allebei wel eens zijn dat de discussie die gaande is dat die wel terecht is, want wat er nu staat is niet helemaal werkbaar.
00:05:55
Dirk: Vooral het aanmelden is niet werkbaar. Voor sommige bedrijven is ook het laten toetsen door een gecertificeerd hoger veiligheidsdeskundige, niet werkbaar wil ik niet zeggen, maar het brengt wel extra kosten met zich mee. Ben je een groot bedrijf en heb je een eigen gecertificeerd hoogwaardig deskundige in dienst? Ja, dan is het eenvoudig. Maar moet je dat gaan huren? Daar hoor je uit het veld al de meest wilde verhalen over tarieven die worden gerekend daarvoor. We hebben het zelf ervaren bij een klus waarbij een kraan met manbak nodig was. Die werd in één keer met deze wijziging 4.000 euro duurder. Nou ja, omdat wij de materie kennen, hebben we wat navraag gedaan en dat is uiteindelijk weer teruggedraaid maar mensen proberen er daar in ieder geval wel een slaatje uit te slaan. Dus of het nou echt veiliger wordt, dat is nog maar te bezien. Het wordt in ieder geval wel complexer.
00:06:40
Michel: Nou, ik denk dat het goed is dat we later die discussie nog eens een keer verder voeren als er meer over bekend is.
00:06:45
Dirk: Gaan we zeker doen.
00:06:46
Michel: Dank je wel.
