Recording webinar: werken met hijskranen en bijhorende hijsmiddelen
Is iedereen op jouw werkvloer zich bewust van de voorwaarden om veilig te werken met hijskranen en hijsmiddelen? Nog steeds vinden er meer ongevallen plaats dan nodig: elk is er één teveel. Bovendien kan hijsen vaak efficiënter als we kranen beter inzetten.
Onze host Cees Schipperen, expert op het gebied van hijskranen en hijsmiddelen, heeft er in een webinar alles over verteld. Bekijk de recording als je wilt weten:
· Welke hijsmiddelen er allemaal zijn en hoe je deze inzet;
· Met welk stappenplan je zelf controles doet zodat je altijd veilig begint;
· Welke wet- en regelgeving geldt rondom het gebruik van de hijskranen en -middelen;
· Wanneer je periodieke inspectie en keuring moet laten doen en wie dat voor je regelt;
· Hoe je lasten aanslaat en verdeelt zodat je kraan optimaal en veilig werkt.
Voor wie?
De recording is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met hijskranen in de fabriekshal, van monteur tot veiligheidskundige. In drie kwartier word je volledig ingelicht over alles wat er komt kijken bij werken met hijskranen en bijbehorende hijsmiddelen.
Q&A Webinar Veilig werken met hijskranenen bijhorende hijsmiddelen
Hoe is de CE-verklaring opgesteld bij samengestelde hijsmiddelen (loopkat, kraanbaan, etc.)? Als samenstel?
Bij een samengesteld hijswerktuig heeft de takel en de loopkat een eigen CE-verklaring omdat deze uiteraard ook los te verkrijgen zijn. Als samenstel met een opgebouwde kraan zal er een keuring van het geheel plaatsvinden, waardoor er uiteindelijk één CE-verklaring en gebruiksaanwijzing in de taal van het land waar de kraan wordt opgebouwd en gebruikt, wordt gemaakt.
Dient er na reparatie van een risicoklasse 2 of 3 wederom te moeten worden gekeurd?
Nee, niet altijd noodzakelijk. Wel dient er een bewijs van reparatie te zijn. Indien de reparatie (in ons geval) door een monteur van Mennens wordt uitgevoerd, volgt er een goedkeuring van de kraan. Indien de reparatie door eigen personeel is opgelost, dient dit schriftelijk bevestigd te worden, waarna er een goedkeuring plaatsvindt. De schriftelijke bevestiging is om door de keuringsinstantie aantoonbaar te maken dat de reparatie afgemeld is.
Is er nog een verplichte plek van de noodstop?
Over het algemeen is er geen verplichte plek voor een noodstop. Uiteraard dient deze wel binnen handbereik te zitten. Over het algemeen zit de noodstop dan ook op de handbediening van de kraan. Echter kan deze bovenin, onderin of soms zelfs aan de onderkant van de bedieningskast zitten.
Risicoklasse 4 = Dringend advies om de kraan niet meer te gebruiken. Waarom geen dwingend advies?
Een dwingend advies kan niet afgegeven worden door de keuringsinstantie. Zij kunnen enkel een advies geven de kraan om veiligheidsredenen niet meer te gebruiken. Enkel de arbeidsinspectie heeft juridisch gezien de mogelijkheid om een kraan buiten gebruik te nemen en op slot te zetten (dit is dan een dwingend advies).
Ieder jaar ook de hijslast keuren?
De EKH schrijft in hun werkvoorschriften voor dat de kraan minimaal jaarlijks met een testgewicht van 110% moet worden afgetest. Dit om de slipkoppeling en rem van de kraan te controleren. Deze controle is enkel met een dynamisch testgewicht uit te voeren.
Kan je huidige kraanbanen uitbreiden met een extra veiligheidssysteem zoals ESP?
Het uitbreiden van een huidige kraan met extra veiligheidssystemen is mogelijk. Echter zullen er een aantal aanpassingen in de besturingskast moeten plaatsvinden, en zullen er andere elektromotoren op de takel, katrijden en kraanrijden moeten komen. Tevens zal de bekabeling aangepast moeten worden. Dit alles maakt het een kostbare aanpassing, waardoor het in de meeste gevallen verstandiger is de kraan te vervangen.
Wordt er tijdens een keuring ook gekeken naar de plaats en leesbaarheid van een lastdiagram? En waar moet deze lastdiagram aan voldoen?
Bij de lastaanduidingssticker op de kraan dienen de letters minimaal 7 cm hoog te zijn. De lastaanduidingssticker is over het algemeen in het midden van de kraanligger geplakt.
- Machinerichtlijn, art. 1.7.3. Markering op machines: Zichtbaar, duidelijk leesbaar en onuitwisbaar aangebracht, de naam fabrikant, aanduiding machine, CE-markering, serie- of typenummer en het bouwjaar.
- Machinerichtlijn, art. 4.3.3. Hijs- en hefmachines: Op elke hijskraan/-werktuig moet de nominale last onuitwisbaar en goed leesbaar vermeld zijn.
- Arbobesluit, art. 7.18/1: Een hijs- of hefwerktuig is op of nabij de bedieningsplaats voorzien van een goed leesbare bedrijfslast.
Hoe wordt de risicozone bepaald tijdens het hijsen?
Voor de risicozonebepaling gaan we in basis uit van de hoogte van de onderkant van de last. Wanneer je in verhouding net zo ver van de last af staat als dat de hoogte van de onderzijde last hangt, kun je ervan uitgaan dat je jezelf in het algemeen buiten de risicozone bevindt. Uiteraard zijn hier uitzonderingen op.
Mag je een inschroefhijsoog in een elektromotor vaker gebruiken?
Dit hangt af van het inschroefoog dat gebruikt is. Over het algemeen gebruiken fabrikanten een DIN580 C15 hijsoog in de elektromotoren. Dit zijn in basis hijsogen van een laag constructiestaal en bedoeld als transporthijsoog. Eénmalig gebruik om de elektromotor te transporteren en te plaatsen. Daarna moet dit vanwege de verouderingsgevoeligheid verwijderd en weggegooid worden.
Er bestaan echter ook hijsogen die volgens de maatvoering van de DIN 580 zijn geproduceerd, maar dan van een Grade 8 staal. Deze mogen wel meermaals gebruikt worden en dus blijven zitten. De Grade 8 hijsogen moeten wel jaarlijks visueel geïnspecteerd en vierjaarlijks herkeurd worden.
Is er ook een webinar of iets dergelijks voor het hijsen van lasten met graafmachines, verreikers, etc.?
In de infra werken we niet in fabrieken, maar op projectlocaties. Hier zien we heel vaak lasten worden gehesen, die niet altijd met hijsplan en/of rigger worden uitgevoerd. Denk aan plaatsen van ruiten in geluidsschermen, leggen van rioolbuizen, laden/lossen van materialen, etc. Er zijn wel opleidingen voor het hijsen met telescoopkranen, torenkranen, verreikers en andere aanverwante kranen waarbij men niet enkel spreekt over een overlastbeveiliging, maar vanwege het verstelbare werkgebied t.o.v. een kantelmoment over een lastmomentbeveiliging.
Zijn er kranen waarmee wel schuin gehesen mag worden?
In basis is het nooit de bedoeling dat er met een halkraan of ander soort hijskraan schuin gehesen wordt. Uiteraard is het niet altijd mogelijk dit te vermijden. Voorkeur gaat er dan naar uit het schuin hijsen (hoek) zoveel mogelijk te beperken en bij voorkeur haaks op de trommel, zodat de staalkabel niet onder een hoek in de groef terechtkomt.
Niet tippen of nagenoeg niet is wel een uitdaging! Zeker in een montageomgeving. Wat is hierin dan wel het advies? Waarom jouw advies dan 3x groter?
Tijdens het tippen wordt de hijs-, kat- of rijmotor bekrachtigd waarbij ook de rem wordt gelicht. Door veelvuldig tippen worden de betreffende motoren warm en krijgen geen koeling. Tevens zal de rem sneller slijten dan gewenst is. Uiteraard begrijp ik dat tippen niet altijd te voorkomen is, bijvoorbeeld om boutgaten in lijn te krijgen. Beperk tippen daarom tot een minimum. Voorkeur gaat uit naar tippen in neergaande beweging omdat zwaartekracht dan meewerkt.
Mijn advies om de D/d-verhouding van hijsbanden t.o.v. bijvoorbeeld een as te hanteren, heeft te maken met de krachten die op het hijsmiddel komen. Hoe gunstiger de D/d-verhouding, hoe beter de krachten verdeeld worden.
Dus als ik een nieuwe kraan zou aanschaffen, krijg je altijd een dedicated CE-verklaring vanuit de leverancier/installateur. Geen meerkosten?
Op elke kraan die geleverd wordt, moet door de fabrikant een CE-verklaring met handleiding in de taal van het land waar de kraan geleverd wordt, meegeleverd worden. Inclusief een keuringscertificaat.
Gelden er richtlijnen voor het gebruik van hijsbanden in combinatie met sluitingen? (denk aan D/d-verhouding of wide body shackles). Geldt dit ook voor kettingen door een D-sluiting slaan?
De D/d-verhouding van hijsbanden t.o.v. sluitingen dient minimaal 1 op 2 te zijn. D.w.z. dat de pendiameter of boogdiameter van de sluiting minimaal 2 keer de dikte van de hijsband moet zijn. Voorkeur gaat ernaar uit dat deze verhouding groter is. Zoals eerder aangegeven is een grotere D/d-verhouding gunstiger voor de belasting van de lus in de hijsband.
Voor kettingwerk geldt dat het draagvlak van de topschalm zo gunstig mogelijk is. Ook hier is een grotere D/d-verhouding gunstiger i.v.m. oppervlaktedruk op de sluiting en topschalm.
Hoe ga je recht hijsen op plaatsen die slecht bereikbaar zijn? Zijn hier nog aanvullende hulpmiddelen voor?
In sommige situaties (bijvoorbeeld als je iets uit een rek moet hijsen) is het lastig om niet schuin te hijsen. Om dit te voorkomen kan bekeken worden of een speciaal gereedschap, zoals bijvoorbeeld een soortement van combistekker, gebruikt kan worden. Hiermee kunnen vanuit een ruimte lasten worden gehesen. Let op: het eigen gewicht van dit hijsmiddel moet dan wel bij het gewicht van de te hijsen last opgeteld worden i.v.m. de maximale werklast van de kraan.
Heb je nog vragen over veilig werken hijskranen?
Lees meer over de belangrijke aandachtspunten om veilig te werken met kranen en takels of over de keuring van hijskranen of neem contact met ons op.
