Bericht van: Frits van Boetzelaer, steel cable expert

Mijn staalkabel is spontaan gebroken

In mijn rol als staalkabel-adviseur bij Mennens word ik regelmatig gebeld door organisaties voor hulp en advies. ‘Onze staalkabel is spontaan gebroken’, klinkt het vaak aan de andere kant. Als ik dan langs ga om te kijken naar de oorzaak, blijkt het meestal toch niet zo spontaan te zijn.

Laat ik beginnen met een geruststelling: een staalkabel breekt nooit zomaar. In mijn 25 jaar bij Mennens ben ik over de vloer geweest bij veel verschillende organisaties in uiteenlopende sectoren. In die tijd heb ik nog nooit een staalkabel gezien die spontaan is gebroken. Er ligt altijd een duidelijke oorzaak aan ten grondslag.

 

Onbewuste vernieling

Circa 80% van de staalkabels gaat kapot als gevolg van vernieling: invloeden van buitenaf en menselijk falen. Dit komt voort uit onwetendheid en dat is niet vreemd. Staalkabels zijn letterlijk én figuurlijk grijs. Er bestaan zo veel verschillende soorten kabelconstructies dat het organisaties en zelfs constructeurs vaak duizelt: welke staalkabel is geschikt voor welke toepassing, omgeving en situatie? 

 

Staalkabel schuurt langs kommingrand

Een goed voorbeeld hiervan kwam ik een tijd geleden tegen bij een bedrijf in de scheepvaart. Het bedrijf slaat dagelijks bulkgoed over. De staalkabel die hiervoor werd gebruikt was zwaar beschadigd, er kwam een verzoek of ik langs wilde komen? In de werkplaats zag ik vrij snel wat er aan de hand was. De staalkabel had weliswaar een hoge breekkracht, maar deze raakte bij het lossen telkens de kommingrand van het schip en beschadigde hierdoor. 

 

Breekkracht = geen garantie voor lange levensduur

De breekkracht van een staalkabel bepaalt het maximale hijsvermogen van een  kabel. Veel organisaties staren zich hier blind op: als de staalkabel maar een hoge breekkracht heeft, dan zal het wel goed zijn. Niets is minder waar. Als de kabel – zoals in dit geval – dunne buitendraden heeft én hij schavielt dag in, dag uit langs een kommingrand van een schip, dan zal de staalkabel alsnog versneld slijten en uiteindelijk breken.

In deze situatie had het bedrijf beter kunnen kiezen voor een staalkabel met dikke buitendraden. En vanzelfsprekend is het altijd belangrijk dat de staalkabel niet langs vaste delen schavielt, zoals hier het geval is. 

 

Verseizing

Ik zie ook regelmatig dat er sprake is van te veel verseizing. Dat zit zo. Om lasten te verplaatsen of een vertraging te creëren, bewegen staalkabels vaak over schijven en op trommels. Die schijven staan niet altijd recht tegenover elkaar. Dat is constructie-technisch vaak niet mogelijk. En als er vertraging nodig is, staan de schijven ook niet in lijn. Het gevolg is dat de kabel onder een hoek de schijf of trommel bereikt. Dit heet verseizing.

 

Draaisel

Bij verseizing loopt de staalkabel tegen de zogenoemde ‘wang’ van de schijf aan en rolt dan onderin de groef van de schijf. Hierdoor ontstaat slijtage aan zowel de staalkabel als de schijf. Ook ontstaat er een draaieffect in de kabel. Draaisel ontstaat tijdens een hijsbeweging en is een continu proces. Tijdens het vieren ontstaat er een draaisel in tegengestelde richting. Wellicht denk je nu dat daarmee het probleem van draaisel is opgelost. Toch is dat niet zo. De belasting van de kabel is bij hijsen en vieren namelijk niet hetzelfde. Hierdoor wordt er in de belaste situatie méér draaisel opgebouwd, dan in de onbelaste situatie wordt afgebouwd. Bij elke hijsbeweging wordt er dus alsnog draaisel in de kabel achtergelaten. Met als gevolg een kink in de kabel of zogenoemde kooivorming.  

Verseizing is niet altijd te voorkomen, maar de verseizingshoek mag ook zeker niet te groot zijn. Hoe kleiner de verseizingshoek, hoe beter. Er zijn normen voor. Toch zie ik regelmatig situaties waar de verseizing die normen ver overschrijdt. Zonde, want het is eenvoudig te voorkomen. Daarom is mijn advies: volg de normen en voorkom een kink in de kabel of kooivorming.

 

Laat je adviseren

Dit zijn slechts twee voorbeelden van situaties waarbij een staalkabel breekt door invloeden van buitenaf. Uiteraard zijn er nog veel meer aspecten om op te letten. Van diameter en constructie tot slagwijze, coating, breekkracht en treksterkte. Ben je betrokken bij de assemblage van een hijskraan, -constructie of -installatie? Mijn collega Ayrton en ik adviseren je graag over de juiste staalkabel én het gebruik ervan. Stuur mij een e-mail of bel mij op 020 58 11 811. 

 

Download onze whitepaper

Staalkabel is voor velen een grijs gebied: een complex product met tal van factoren om aan te denken. In onze whitepaper ontdek je de 7 belangrijkste aandachtspunten voor een lange levensduur van je staalkabels.

 

Staalkabel, maak de juiste keuze


Veilig en efficiënt verplaatsen van lasten, zowel verticaal als horizontaal. Het maximale rendement halen uit uw installatie, met de zekerheid van bedrijfscontinuïteit. Dit vraagt om de juiste (toepassing van) staalkabel. In het Dossier Staalkabel lees je er alles over.